Zbigniew Herbert - Gotyk-Forum.pl

Czarny Mentor

Obecny rok został okrzyknięty rokiem Herberta. Stworzył ciekawą postać Pana Cogito.

Mój ulubiony wiersz tego Pana to

Przesłanie Pana Cogito

Idź dokąd poszli tamci do ciemnego kresu
po złote runo nicości twoją ostatnią nagrodę

idź wyprostowany wśród tych co na kolanach
wśród odwróconych plecami i obalonych w proch

ocalałeś nie po to aby żyć
masz mało czasu trzeba dać świadectwo

bądź odważny gdy rozum zawodzi bądź odważny
w ostatecznym rachunku jedynie to się liczy

a Gniew twój bezsilny niech będzie jak morze
ilekroć usłyszysz głos poniżonych i bitych

niech nie opuszcza ciebie twoja siostra Pogarda
dla szpiclów katów tchórzy - oni wygrają
pójdą na twój pogrzeb i z ulgą rzucą grudę
a kornik napisze twój uładzony życiorys

i nie przebaczaj zaiste nie w twojej mocy
przebaczać w imieniu tych których zdradzono o świcie

strzeż się jednak dumy niepotrzebnej
oglądaj w lustrze swą błazeńską twarz
powtarzaj: zostałem powołany - czyż nie było lepszych

strzeż się oschłości serca kochaj źródło zaranne
ptaka o nieznanym imieniu dąb zimowy
światło na murze splendor nieba
one nie potrzebują twego ciepłego oddechu
są po to aby mówić: nikt cię nie pocieszy

czuwaj - kiedy światło na górach daje znak - wstań i idź
dopóki krew obraca w piersi twoją ciemną gwiazdę

powtarzaj stare zaklęcia ludzkości bajki i legendy
bo tak zdobędziesz dobro którego nie zdobędziesz
powtarzaj wielkie słowa powtarzaj je z uporem
jak ci co szli przez pustynię i ginęli w piasku

a nagrodzą cię za to tym co mają pod ręką
chłostą śmiechu zabójstwem na śmietniku

idź bo tylko tak będziesz przyjęty do grona zimnych czaszek
do grona twoich przodków: Gilgamesza Hektora Rolanda
obrońców królestwa bez kresu i miasta popiołów

Bądź wierny Idź

i

Siódmy anioł

Siódmy anioł
jest zupełnie inny
nazywa się nawet inaczej
Szemkel

to nie co Gabriel
złocisty
podpora tronu
i baldachim

ani to co Rafael
stroiciel chórów

ani także
Azrael
kierowca planet
geometra nieskończoności
doskonały znawca fizyki teoretycznej

Szemkel
jest czarny i nerwowy
i był wielokrotnie karany
za przemyt grzeszników

między otchłanią
a niebem
jego tupot nieustanny

nic nie ceni swojej godności
i utrzymują go w zastępie tylko ze względu na liczbę siedem

ale nie jest taki jak inni

nie to co hetman zastępów
Michał
cały w łuskach i pióropuszach

ani to co Azrafael
dekorator świata
opiekun bujnej wegetacji
ze skrzydłami jak dwa dęby szumiące

ani nawet to co
Dedrael
apologeta i kabalista

Szemkel Szemkel
- sarkają aniołowie
dlaczego nie jesteś doskonały

malarze bizantyjscy
kiedy malują siedmiu
odtwarzają Szemkela
podobnego do tamtych

sądzą bowiem
że popadliby w herezję
gdyby wymalowali go
takim jak jest
czarny nerwowy
w starej wyleniałej aureoli

Jasność

Uwielbiam twórczość pana Herberta.
Biorę udział we wszelkich szkolnych spotkaniach na temat jego osoby (ah, już aż jedno było... -.-). Bardzo często wracam do jego poezji.
Moje ulubione utwory? Na pewno wymienione już "Przesłanie Pana Cogito". Bardzo lubię także utwór pt. "Kamyk":

Kamyk jest stworzeniem
doskonałym

równy samemu sobie
pilnujący swych granic

wypełniony dokładnie
kamiennym sensem

o zapachu który niczego nie przypomina
niczego nie płoszy nie budzi pożądania

jego zapał i chłód
są słuszne i pełne godności

czuję ciężki wyrzut
kiedy go trzymam w dłoni
i ciało jego szlachetne
przenika fałszywe ciepło

Kamyki nie dają się oswoić
do końca będą na nas patrzeć
okiem spokojnym bardzo jasnym

Zmierzch

zastanawiam się, czemu ten temat leży i kwiczy, brzydko mówiąc. oto można porozmawiać o jednym z większych polskich poetów XX wieku, a tu raptem dwa posty. czyżby przeciętna wiedza Forumowiczów obejmowała szkolne kulty, tj 4 - 5 utworów na krzyż (oczywiście nie ad personam), w tym częśc cyklu Pana Cogito?

to może skoro poezja się nie przyjęła, to proszę, jakie wrażenia po lekturze "Barbarzyńcy w ogrodzie"? ufam, że herbertowi słuchacze zdążyli już odnaleźć i wchłonąć te eseje (szczególnie wspaniałe są o czasie szkolnym i łacinie Grey_Light_Colorz_PDT_19

)

Nie wiadomo co

ostatnio wierzsy nie czytam, aczkolwiek te które wcześniej poznałam były bardzo 'nietypowe' i jakoś... nie zainteresowalam się tą twórczością. może czas najwyższy?

Cień

Jeżeli chodzi o wiersze bardzo lubię. I w szkole wiele z nich przerabiamy, więc mi to na rękę, bo sama przyjemność. Jeden z moich ulubionych to:

Pan Cogito czyta gazetę

Na pierwszej stronie
meldunek o zabiciu 120 żołnierzy

wojna trwała długo
można się przyzwyczaić

tuż obok doniesienie
o sensacyjnej zbrodni
z portretem mordercy

oko Pana Cogito
przesuwa się obojętnie
po żołnierskiej hekatombie
aby zagłębić się z lubością
w opis codziennej makabry

trzydziestoletni robotnik rolny
pod wpływem nerwowej depresji
zabił swą żonę
i dwoje małych dzieci

podano dokładnie
przebieg morderstwa
położenie ciał
i inne szczegóły

120 poległych
daremnie szukać na mapie
zbyt wielka odległość
pokrywa ich jak dżungla

nie przemawiają do wyobraźni jest ich za dużo
cyfra zero na końcu
przemienia ich w abstrakcję
temat do rozmyślania:
arytmetyka współczucia

Zmierzch

mhm, czyli mam rozumieć, że znajomość pozostaje znajomością szkolną... ok, de gustibus non est disputandum.

Czarny Mentor

Teoretycznie tak, w szkole przerabia sie w zasadzie tylko wiersze o Pano Cogito. A jak kogoś zainteresuje to, co Herbert pisze, to pewnie sięgnie dalej po jego poezje Grey_Light_Colorz_PDT_15

Zmierzch

Ominięto okropnie piękne: "Testement" oraz "Tren Fontynbrasa", a także mrowie jego charakterystycznej... "prozy".

Niestety transkrypcji nie będzie, bo poema postanowiła w roku Zbysia być bez Zbysia.

Zmierzch

za to wczoraj w Warszawie miało (podobnież) miejsce czytanie Herberta dla młodzieży (czyli wizualizacje etc). niestety, gryzło się to czasowo z obchodami Pamiętamy 44 w muzeum PW, więc niestety mnie to ominęło. a wcześniej przez tydzień i tak byłam odcięta od świata, więc o Herbercie nawet nie słyszałam. wstyd. czy ktoś może był? albo widzial w tv?